Bạn từng nghe nhắc tới “Tác phẩm phái sinh” nhưng không biết Tác phẩm phái sinh là gì? Trong bài viết này, Hãng Luật Tài Nguyên sẽ cung cấp cho bạn những quy định hiên hành của pháp luật về Tác phẩm phái sinh!
1. Tác phẩm phái sinh là gì?
Theo Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành, Tác phẩm được hiểu là các sản phẩm sáng tạo trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật và khoa học thể hiện bằng bất kỳ phương thức hay hình thức nào.
Pháp luật hiện hành không nêu định nghĩa “tác phẩm phái sinh” mà liệt kê tác phẩm phái sinh gồm: tác phẩm dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, tác phẩm phóng tác, cải biên, chuyển thể, biên soạn, chú giải, tuyển chọn.
Ngoài tác phẩm gốc, tác phẩm phái sinh cũng là đối tượng được bảo hô quyền tác giả.
2. Đặc điểm của tác phẩm phái sinh
Dựa theo các quy định của pháp luât, có thể nhận định tác phẩm phái sinh có đặc điểm sau:
- Được hình thành trên cơ sở một tác phẩm đã có
Tùy vào từng trường hợp mà bạn có thể cần xin phép chủ sở hữu tác phẩm gốc hoặc không.
- Phải có sự sáng tạo đủ lớn
Để được công nhận là một tác phẩm phái sinh thì tác phẩm phải có sự sáng tạo đủ lớn từ tác giả. Tuy nhiên, cần xem xét để tránh trường hợp sự sáng tạo trở thành hành vi xâm phạm Quyền nhân thân của tác phẩm gốc.
- Tác phẩm phái sinh phải giữ được dấu ấn của tác phẩm chính
Nói cách khác, tác phẩm phái sinh phải dẫn công chúng liên tưởng tới tác phẩm gốc. sự liên tưởng này được thể hiện qua nội dung của tác phẩm gốc.
- Quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm phái sinh được tạo ra
Quyền tác giả của tác phẩm phái sinh phát sinh khi tác phẩm được tạo ra, được bảo hộ mà không phụ thuộc vào việc đăng ký. Tuy vậy, khi xảy ra tranh chấp, nghĩa vụ chứng minh nội dung của tác phẩm thuộc về tác giả.
Bạn nên xem thêm bài viết: Đăng ký nhãn hiệu Phân loại nhãn hiệu
3. Các hình thức tác phẩm phái sinh
Tác phẩm dịch
Là tác phẩm được dịch sang ngôn ngữ khác dựa trên nội dung của tác phẩm gốc. Bản dịch phải sát nghĩa, không diễn đạt sai ý của tác giả.
Tác phẩm phóng tác
Là tác phẩm phỏng theo nội dung của tác phẩm gốc nhưng có sự sáng tạo rõ rệt về nội dung, tư tưởng,… để làm cho nó trở thành một tác phẩm hoàn toàn mới, khác biệt so với tác phẩm gốc
Tác phẩm cải biên
Là sửa đổi hoặc biên soạn lại một phần nội dung, chuyển thể loại, thay đổi hình thức thể hiện dựa trên một phần hoặc toàn bộ Tác phẩm gốc để sáng tạo ra tác phẩm mới. Khi cải biên, người cải biên phải được sự cho phép của chủ sở hữu tác phẩm gốc…
Tác phẩm biên soạn
Là tác phẩm được tạo ra trên cơ sở thu thâp, chọn lọc nhiều tài liệu sau đó biên tập, viết lại theo tiêu chí nhất định.
Tác phẩm chuyển thể
Là việc chuyển thể nội dung của tác phẩm gốc sang một hình thức thể hiện khác, ví dụ như chuyển thể truyện thành phim, kịch,… và không thay đổi cốt truyện hoặc nội dung cơ bản của tác phẩm gốc.
Tác phẩm chú giải
Là tác phẩm thể hiện quan điểm, cách nhìn; hoặc giải thích để làm rõ nội dung tác phẩm gốc.
Tác phẩm tuyển chọn
Là loại tác phẩm hình thành dựa trên sự tập hợp, chọn lọc, sắp xếp những tác phẩm đã tồn tại theo những yêu cầu nhất định.
4. Quyền tác giả đối với tác phẩm phái sinh
Quyền tác giả đối với tác phẩm phái sinh bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản.
Điều kiện bảo hộ
- Điều kiện tiên quyết để một tác phẩm phái sinh được bảo hộ quyền tác là không làm phương hại đến tác phẩm gốc
- Đảm bảo tính nguyên gốc: Tác phẩm phải là sự sáng tạo của bản thân tác, không được phép sao chép từ tác phẩm khác.
Xem thêm bài viết: Đăng ký bản quyền tác giả
